Làm cha mẹ, ai cũng mong mỏi được nghe con yêu bập bẹ những tiếng đầu đời. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng phát triển ngôn ngữ cùng một tốc độ. Nhiều bậc phụ huynh lo lắng khi thấy con mình chậm nói hơn so với các bạn cùng trang lứa. Bài viết này Bebe Studio sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và các mẹo hỗ trợ trẻ chậm nói, giúp bé yêu nhanh chóng bắt kịp đà phát triển ngôn ngữ.
Khi Nào Cần Lo Lắng Về Tình Trạng Chậm Nói Của Trẻ?
Việc xác định trẻ chậm nói không phải lúc nào cũng dễ dàng. Dưới đây là một số cột mốc phát triển ngôn ngữ mà cha mẹ có thể tham khảo để nhận biết sớm các dấu hiệu chậm nói ở trẻ:
- Từ 3-4 tháng tuổi: Trẻ không phản ứng với tiếng động bất ngờ, không phát ra âm thanh khi tương tác với người thân.
- Từ 4-12 tháng tuổi: Trẻ ít quan tâm đến xung quanh, không bập bẹ, không phản ứng khi được gọi tên, không có phản hồi khi người khác vui đùa hay vẫy tay.
- Từ 12-18 tháng tuổi: Trẻ chưa nói được những từ đơn giản như “ba”, “mẹ”, chưa biết chỉ tay vào đồ vật muốn lấy.
- Từ 18-36 tháng tuổi: Trẻ chỉ nói khi bị ép buộc, chỉ bắt chước lời người khác, thích chơi một mình và ít giao tiếp.

Khoảng 20% trẻ ở độ tuổi này có dấu hiệu chậm nói, và tình trạng này thường tự hết khi trẻ lớn hơn. Tuy nhiên, cha mẹ không nên chủ quan mà cần theo dõi sát sao để có biện pháp can thiệp kịp thời nếu cần thiết.
Nguyên Nhân Khiến Trẻ Chậm Nói
Có hai nhóm nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng chậm nói ở trẻ:
- Nguyên nhân thực thể: Liên quan đến các vấn đề về cơ thể như tai, lưỡi, não bộ – những bộ phận ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng phát triển ngôn ngữ.
- Nguyên nhân tâm lý: Do trẻ gặp cú sốc tâm lý, gia đình ít quan tâm, thiếu tương tác và kích thích sự tò mò của trẻ.
Trẻ Chậm Nói Có Đáng Lo Không?
Trẻ chậm nói có đáng lo hay không phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của bé. Nếu chỉ là chậm nói tạm thời, trẻ cần thêm thời gian để phát triển ngôn ngữ thì cha mẹ không cần quá lo lắng. Thậm chí, có những trẻ chậm nói nhưng lại phát triển vượt trội về trí tuệ, được gọi là “Hội chứng Einstein” hay trẻ chậm nói thông minh.
Tuy nhiên, nếu chậm nói là dấu hiệu của một bệnh lý nào đó thì cha mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Mẹo Chữa Chậm Nói Bằng Đậu Đỏ: Thực Hư Thế Nào?
Một số mẹo dân gian chữa chậm nói bằng đậu đỏ được lưu truyền như sau: tán mịn đậu đỏ thành bột, trộn với rượu thành hỗn hợp sệt rồi bôi dưới lưỡi trẻ 1-2 lần/ngày.
Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này chưa được khoa học chứng minh. Cha mẹ nên thận trọng khi áp dụng các mẹo dân gian và nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia trước khi sử dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào.
Các Phương Pháp Hỗ Trợ Trẻ Chậm Nói
Dưới đây là một số mẹo cha mẹ có thể áp dụng để hỗ trợ trẻ chậm nói:
Đọc Sách Cùng Con
Đọc sách là hoạt động tuyệt vời để kích thích phát triển ngôn ngữ ở trẻ. Cha mẹ nên chọn sách có hình ảnh minh họa sinh động, đọc to, rõ ràng và thường xuyên đặt câu hỏi cho bé.
Dành Thời Gian Trò Chuyện Với Bé
Trong sinh hoạt hàng ngày, cha mẹ nên trò chuyện với bé càng nhiều càng tốt. Khi giới thiệu đồ vật cho bé, hãy phát âm tên gọi rõ ràng để bé làm quen với âm thanh và từ vựng.

Sử Dụng Âm Nhạc
Âm nhạc giúp kích thích phát triển ngôn ngữ và khả năng giao tiếp của trẻ. Cho bé nghe nhạc với giai điệu vui tươi, rộn ràng sẽ giúp bé năng động và cải thiện tình trạng chậm nói.
Cho Trẻ Vui Chơi Ở Nơi Công Cộng
Đưa trẻ đến công viên, sở thú, bảo tàng… giúp bé tiếp xúc với nhiều người và môi trường mới lạ, kích thích sự tò mò và giúp bé tự tin hơn trong giao tiếp.
Bổ Sung Dưỡng Chất
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ, đặc biệt là trẻ chậm nói. Cha mẹ nên bổ sung đầy đủ protein, vitamin A, omega 3 và các nguyên tố vi lượng như sắt, kẽm, magie cho bé.
Mỗi trẻ có một tốc độ phát triển riêng. Khi thấy con chậm nói, cha mẹ không nên quá lo lắng mà hãy kiên nhẫn, dành thời gian chơi và tương tác với con, áp dụng các phương pháp hỗ trợ để giúp bé yêu nhanh chóng phát triển ngôn ngữ.
Bebe Studio – Hướng dẫn chăm sóc trẻ toàn diện là địa chỉ tin cậy cung cấp kiến thức và dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho bé yêu. Chúng tôi cung cấp các bài viết tư vấn về dinh dưỡng, sức khỏe, giáo dục sớm và nhiều lĩnh vực khác liên quan đến sự phát triển của trẻ. Hãy truy cập website https://bebestudio.vn hoặc liên hệ hotline 0933 507 800 để được tư vấn miễn phí. Địa chỉ: Số 76, Đường Xóm Đất, Phường 8, Quận 7, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam. Email: [email protected].